Historia fryzjerstwa
Historia fryzjerstwa
Od początku dziejów ludzkości fryzura stanowiła nieodłączny element mody. Zmieniała się razem z historią, tworzącymi ją ludźmi i tymi, dla których była tworzona. Przemiany zachodziły w sposób ewolucyjny lub rewolucyjny, zawsze jednak korzystała z minionych wzorów.
Przegląd popularnych stylów fryzur na przestrzeni różnych epok historycznych:
Egipt
Dla starożytnego Egiptu charakterystyczne są ozdobne peruki w kształcie pazia.
Asyria i Mezopotamia
Męskie fryzury z fal. Włosy zaczesane do tyłu, nad czołem wyciśnięte fale, a końce włosów zawinięte w pierścionki.
Grecja
Fryzury płaskie na szczycie głowy i wydłużone ku tyłowi, zebrane nad karkiem. Grecy stylizowali całą postać - suknie, biżuteria, diademy, przepaski i fryzury stanowiły harmonijną całość.
Rzym
Kobiety spinały włosy u góry lub z tyłu w węzeł, plotły w warkocze, układały w fale i loki, zaczęły farbować włosy, bo Rzymianki lubiły blond włosy. Natomiast mężczyźni nosili fryzury naturalne i krótkie.
Średniowiecze
Kobiety chowały włosy pod czepce, dziewczęta rozpuszczały luźno na ramiona. Gallowie farbowali włosy na rudo, używając substancji na bazie popiołu drzewa bukowego.
XIV w. - upięte wokół policzków kobiet warkocze, pod koniec stulecia zaczęły przypominać potężne baranie rogi.
Renesans
I poł. XVI w. – styl włoski - krawędzie długiej fryzury podwijano pod spód, włosy sczesywano w tył i skrywano w siatce z pereł. Wenecjanki rozjaśniały włosy za pomocą wody morskiej i słońca.
XVI/XVII w. – styl hiszpański - gładko zaczesane włosy, ozdobione klejnotami.
Barok
XVII w. – styl francuski obfitował w odmiany obowiązujących fryzur: uczesanie "Garcette" (włosy skręcone w drobne nieregularne loczki w dwu dużych pękach, umieszczone po bokach), uczesanie ,"Madame Sévigné" (do formy ,"Garcette" dodano nad czołem małą, prostą grzywkę, we włosy wpinano też strusie pióra,
wstążki, klejnoty, kwiaty czy inne ozdoby, które sterczały nad głową), uczesanie ,"Fontanges" (początek mody na wysokie fryzury). Fryzura męska to peruka "allonge" o wadze 2,5 kg (wysoka z włosami ułożonymi w loki, ciemna lub biała).
Rokoko
I poł XVIII w. - małe fryzurki z loczkami przykrywającymi górę głowy. Srebrzysty kolor włosów był efektem pudrowania.
1750 r. - asymetryczna fryzura "lamballe", czyli wygładzone włosy zaczesane wysoko w górę, z tyłu zebrane w wielkich lokach. Fryzura ta była znakomitą podstawą dla czepków i kapeluszy.
II poł. XVIII w. - fryzura Marii Antoniny - z włosów zaczesanych na stelażu nad czołem, budowana z dopinanych sztucznych włosów, ozdobiona klejnotami i długimi strusimi piórami.
Dyrektoriat
XVIII/XIX w. - krótkie uczesanie ,"Titus" wzorowane na rzymskich fryzurach. Włosy obcięte na wysokości karku są mocno cieniowane i gładzone.
Fryzura - "incroyable" - włosy nastroszone, z odstającymi na wszystkie strony kosmykami. W kobiecych fryzurach widzi się przypięte do krótkich włosów warkocze - treski (tzw. chinon tress).
Empire
Początek XIX w. - bardzo kobiece fryzury. Włosy długie i krótkie, zebrane do góry, zwinięte w loczki u góry i po bokach nad uszami.
Biedermeier
Moda wiedeńska - I połowa XIX w. - dla romantycznych kobiet najważniejsze były fantazyjne loki. Upinano je symetrycznie, nad uszami, uzupełniając dopinkami i treskami, które sprowadzali dla swoich klientek fryzjerzy albo kwiaciarze (razem z perfumami, różem, bielidłem czy pomadą do sklejania nieposłusznych pukli).
W połowie XIX w. - wprowadzono fryzury spokojne, gładkie, z przedziałkiem pośrodku głowy. Z tyłu upinano luźny kok, do którego dopinano kokardę.
Ok. 1870 r. - pojawiły się mniej skromne, wysoko podniesione albo rozpuszczone loki. Wiele kobiet zagęszczało włosy treskami i wpinało w nie żywe i sztuczne kwiaty.
Okres biedermeieru stworzył ogromną różnorodność fryzur, każda z nich była indywidualnie dobierana do typu urody właścicielki. Właśnie w tym okresie przestał istnieć jeden model fryzury obowiązujący wszystkich
Secesja
1900 r. - pojawiła się fryzura z włosów miękko i swobodnie zebranych do góry, upiętych na czubku głowy w regularnie zwinięte loki. Kobiety zaczęły całkowicie odsłaniać kark i uszy.
W 1909 roku Antoni Cierplikowski wymyślił fryzurę o nazwie "garconne". Jako pierwszą uczesał tak francuską aktorkę Ewę Lavalliére - obciął jej długie włosy i uczesał krótką chłopięcą fryzurę. Styl "chłopczycy" podbił cały świat.
Antoni Cierplikowski, już jako Antoine, nowy styl lansował razem z Coco Chanel - specjalistką od ubioru, jak nazywano ją w czasach jej współczesnych (dziś użylibyśmy określenia - kreatorką mody), która odważyła się wprowadzić w modzie kobiecej rewolucyjne zmiany. Linie ubiorów stały się proste, krótkie i graficzne. Współgrały z tym fryzury o grzywkach ocieniające oczy i lokach na policzkach z zalotnie wywiniętymi końcówkami. Fryzury z przedziałkiem z boku układano w miękkie puszyste fale otaczające twarz.
Wśród klientek Antoina znalazły się najsłynniejsze aktorki i artystki - Sarah Bernhardt, Eleonora Duse, Josephine Backer. Zaprzyjaźniony z Antoinem Jean Cocteau powiedział o nim: "Antoine jest poetą i bez wątpienia ten dar pozwala mu czynić z fryzury prawdziwe dzieło sztuki."
Po II Wojnie Światowej Antoine czesał m.in. Brigitte Bardot i francuską piosenkarkę Edith Piaf.
Kolejne dziesięciolecia XX wieku tworzyły własną modę, ale już zawsze ubiór i fryzury współgrały ze sobą. A pomysłów i natchnienia szukano w muzyce (dyskotekowe fryzury afro lat 70.), kinematografii (fryzura na tzw. aniołka, wzorowana na fryzurach bohaterek filmu "aniołki Charliego") i innych dziedzinach życia kulturalnego.
Najważniejsze postacie i wydarzenia w historii fryzjerstwa:
- W 1763 r. Dagé (królewski fryzjer, czeszący Markizę de Pompadour) i Legros założyli w Paryżu pierwszą Akademię Fryzjerską.
- W 1897 r. Marcel Grateau wynalazł żelazko do ondulacji i wyciskania fal, od jego nazwiska zwane marcelowskim.
- W 1901 r. King Gillet skonstruował i opatentował golarkę z wymiennymi ostrzami.
- W 1905 r. Karol Nessler po raz pierwszy trwale skręcił włosy.
- W 1909 r. Antonii Cierplikowski - wprowadził strzyżenie ,,na chłopczycę”.
- W latach 20. XX wieku pojawiły się pierwsze suszarki do włosów.
- W 1931 r. firma Schichinc z USA skonstruowała elektryczną maszynkę do golenia.
- W 1933 r. firma Procter & Gamble opracowała pierwszy nowoczesny szampon do włosów.
- W 1950 r. Norman Orentriech wykonał pierwsze przeszczepy włosów.
- W 1960 r. Firma L’Oreal wprowadziła na rynek pierwszy lakier do włosów w aerozolu
- W 1981 r. Simon Forbes opracował metodę "Monofibre", służącą zagęszczaniu i przedłużaniu włosów, a Rolf Norston po raz pierwszy zastosował mikrotransplanty, czyli wszczepianie poszczególnych cebulek włosów z potylicy w miejsca ich pozbawione.